"Onderhoudsarm, onderhoudsvrij, gemakkelijk te onderhouden terras"; dit zijn de omschrijvingen om u enthousiast te maken voor de nieuwste vormen van vlonderplanken: composiet. Maar wat betekent composiet nu precies en wat krijgen we er voor terug? Om deze vraag te beantwoorden, wordt het product besproken en vergeleken met bamboe terrasplanken op basis van de verschillende levensfasen: groei, productie, gebruik en einde van de levensduur.
Wat zijn de verschillende soorten composiet vlonderplanken?
Laten we eerst de verschillende soorten composiet vlonderplanken onderscheiden voordat we kunnen begrijpen hoe ze worden gemaakt. Over het algemeen zijn er verschillende ingrediënten die vrij consequent worden gebruikt, maar er wordt gespeeld met het productieproces en de hoeveelheden van deze ingrediënten. In het algemeen zijn de composiet vlonderplanken in 3 soorten verkrijgbaar:
- Composiet vlonderplanken (hout-kunststof / wood-plastic composite/ WPC) - over het algemeen een mix van houtvezels en kunststof.
- Afgelsoten composiet - bijna hetzelfde als WPC, maar met een polymeer geëxtrudeerde toplaag
- Kunststof vlonderplanken (polyvinylchloride/PVC) - 100% kunststof planken
De hoofdingrediënten van al deze producten zijn over het algemeen hetzelfde, maar met verschillende hoeveelheden en verschillende kwaliteitscategorieën: Houtvezels - houtdeeltjes / zaagsel / houtsnippers / houtpellets en kunststoffen op oliebasis - polyethyleen PE of HDPE (hogedichtheidspolyethyleen) of polypropyleen PP.
Groei: wat zit er in composiet en bamboe vlonderplanken?
Voor deze vergelijking wordt verder gekeken naar composiet vlonderplanken, omdat dit het meest wordt vergeleken met terrasplanken van hardhout of andere natuurlijke materialen op basis van prestaties en uiterlijk.
Waar worden composiet vlonderplanken van gemaakt?
- Kunststof (40-70%): PVC, PP of PE (hoofdbestanddeel)
- Houtvezel (stof / deeltjes / houtspaanders) (secundair bestanddeel)
- Bindmiddel (in sommige gevallen)
- Pigment (carbon black (CB), titaniumdioxide (TiO2))
(MSDS veiligheidsinformatie van de grotere composietfabrikanten, TREX, INNOWOOD, TimberTech, Wellmade WPC)
Kunststof / Plastic
Het type kunststof is afhankelijk van de fabrikant, de meest gebruikte kunststof voor composiet terrasplanken is Polyethyleen (PE) of HDPE (polyethyleen met hoge dichtheid) pellets. HDPE is de meest gebruikte kunststof ter wereld en de verpakkingsindustrie maakt daar 70% van uit, van shampooflessen tot snijplanken, het is allemaal HDPE. Recente trends sturen WPC-fabrikanten echter aan op het gebruik van Polypropyleen PP, omdat het minder bros is, beter bestand tegen chemicaliën en een hoog smeltpunt heeft. Dit element wordt door de fabrikant aangekocht, meestal in de vorm van kleine pellets, om de productie te vergemakkelijken.
Houtvezel
Composiet vlonderplanken hebben verschillende namen voor dit element, sommigen noemen het houtdeeltjes, houtstof, houtmeel of houtpoeder. De meest gebruikte houtsoorten voor dit onderdeel zijn beuken, grenen, vurenhout, Western Red Cedar, houtpellet van diverse hardhoutsoorten & zachthoutsoorten, maar het is vaak een mix van vele verschillende soorten, afhankelijk van wat de fabrikant kan verkrijgen. Sommige fabrikanten beweren dat ze hun houtvezel lokaal betrekken, wat zou betekenen dat dit afhankelijk is van de restanten en overblijfselen van industriële houtbewerkers en houtbedrijven in de regio, omdat ze dit onderdeel op deze manier (beweren) aan te schaffen.
Bindmiddel
Sommige fabrikanten maken gebruik van extra bindmiddelen om te helpen bij het verlijmen van de componenten in de vlonderplank. Het type van het gebruikte middel wordt niet expliciet genoemd en er lijkt geen algemeen gebruikt bindmiddel op de markt te zijn.
Pigment
Afhankelijk van de gewenste kleur worden verschillende stoffen gebruikt, meestal een mix van carbon black (CB) en titaniumdioxide (TiO2).
Waar worden Bamboo X-treme® vlonderplanken van gemaakt?
- Reuzenbamboe 90%
- Lijm (Phenol formaldehyde) (secundair bestanddeel)
Bamboe
Moso bamboe stammen worden na 4-5 jaar geoogst, geschild, geperst, verhit, gedroogd, geïmpregneerd met lijm en in een mal onder hoge druk tot bamboe vlonderplanken samengeperst. Een van de elementen die MOSO® Bamboo X-treme® zo duurzaam maakt is de groeisnelheid van de bamboe. Door de unieke groeisnelheid kan de bamboe grote hoeveelheden CO2 uit de atmosfeer opnemen en dit gedurende de gehele levensduur van het product opslaan.
Lijm
Een bindmiddel is essentieel om MOSO® Bamboo X-treme® terrasplanken te maken. Alleen door te werken met respectabele merken als Dynea® wordt de hoogste kwaliteit gegarandeerd en worden er geen onnodige schadelijke chemicaliën gebruikt. MOSO® werkt aan een bio-based alternatief om deze lijm te vervangen, maar dat blijkt erg moeilijk als de hoge kwaliteit behouden moet blijven.
Productie: hoe wordt een composiet vlonderplank gemaakt in vergelijking met een bamboe vlonderplank?
Naarmate er meer en meer fabrikanten van composiet terrasplanken ontstaan, worden ook de productieprocessen veranderd, omdat ze "groener" worden - zeggen ze. Zowel composiet als bamboe vlonderplanken moeten worden bewerkt voordat ze als eindproduct beschikbaar zijn. Voor composiet vlonderplanken verschillen deze processen per bedrijf en per product. Voor deze vergelijking nemen we een van de meer gangbare productiemethoden voor WPC-composiet vlonderplanken om te vergelijken met bamboe.
Composiet productie
- Grondstof: Fossiel
50 - 70% kunststofdeeltjes (afhankelijk van de fabrikant) gemengd met houtvezels - Behandeling: De componenten worden samengevoegd en verhit tot hoge temperaturen, tussen 165°C en 225°C, (225°C is de thermische ontleding van hout) om samen te smelten.
- Profilering / vorm: Er zijn twee hoofdprocessen voor het maken van composietdekken, extrusie en compressie. De meeste fabrikanten gebruiken extrusie - nadat de componenten zijn gemengd en verhit tot hoge temperaturen en onder extreme druk, wordt het een gesmolten mengsel. Dit wordt dan uit de machine in de mal geduwd en voorzien van een houtprint.
- CO2-opslag / impact: Zowel de componenten als de machine hebben een hoge CO2-impact, met uitzondering van het gebruikte hout, afhankelijk van de herkomst. Helaas is het onmogelijk om de CO2-opslag in een gemiddelde WPC-plank te berekenen op basis van publiek beschikbare informatie.
(Hietala et al. 2011 Processing of wood chip–plastic composites)
Bamboo X-treme® vlonderplanken productie
- Grondstof: Biobased, natuurlijk
Bamboe strips worden tot vezelbundels geperst nadat de stam is geschild en gezaagd. - Behandeling: De vezelbundels worden thermisch behandeld tot 200°C om suiker te verwijderen en fenolformaldehydehars wordt toegevoegd om de bamboe vezelbundels aan elkaar te hechten.
- Profilering / vorm: Behandelde bamboe vezelbundels worden onder extreem hoge druk in een mal geperst om een dichte bamboe plaat te creëren. Deze wordt vervolgens geprofileerd tot planken met verschillende oppervlakken, een tong en groef op de kopse kanten en groeven aan de zijkanten voor de montage met clips. Lees hier meer details over de productie van Bamboo X-treme®.
- CO2-opslag / impact: Bamboe slaat in de groeifase grote hoeveelheden CO2 op, die vervolgens gedurende de hele levensduur in het product worden opgeslagen. Op basis van CO2-opslagberekeningen kan de exacte inhoud worden berekend.* Ter vergelijking, als we kijken naar MOSO® Bamboo X-treme® Terrasplanken, 1 m² Terrasplanken bevat 33,93 kg/CO2. Meer informatie over CO2-opslag in bamboe producten kunt u vinden in een blog van Pablo van der Lugt.
Gebruik: hoe presteren composiet en bamboe vlonderplanken?
Bamboo X-treme® behoort tot de meest duurzame natuurlijke vlonderplanken die er zijn, met een extreme stabiliteit en duurzaamheid. Maar hoe verhoudt dit zich tot een synthetisch alternatief?
| Composiet | Bamboo | |
| Garantie | Gemiddeld 25 jaar, tot 50 jaar | 25 jaar |
| Kleuront-wikkeling | Niet natuurlijk, meestal vervagen kleuren na verloop van tijd | Vergrijzing tot een natuurlijk patina, met olie weer donkerbruin te maken |
| Optiek | Repetitieve hout print | Natururlijke structuur van bamboe |
| Gebruiks-klasse | Geen biologisch product | Gebruiksklasse 4 (EN335) |
| Duurzaam-heidsklasse | Duurzaamheidsklasse 1-3, plastic vergaat nooit, maar de technische functie wel | Duurzaamheidsklasse 1 (EN350) |
| Duurzaamheids-certificaten | LEED, BREEAM - afhankelijk van gerecycled materiaal | LEED, BREEAM, NMD, CO2-opslagberekeningen |
| Schade | Moeilijk te repareren zonder een hele plank te vervangen | Kan opnieuw worden geschuurd en geolied om als nieuw te zijn |
| Onderhoud | Regelmatige reiniging vereist. Slechts één kleur, kan niet opnieuw geschuurd, geschilderd of geolied worden voor een nieuwe look | Regelmatige reiniging vereist. Kan naar wens worden bijgewerkt, natuurlijk grijs blijven of worden behandeld met een olie om de natuurlijke bamboe kleur naar boven te halen. |
| Oppervlakte-temperatuur | Composiet vlonders worden door de kunststof onderdelen in direct zonlicht zeer heet. | Natuurlijke materialen zijn niet zo gevoelig voor direct zonlicht als plastic. Bamboo X-treme krijgt zelfs een LEED-credit voor zijn lagere verwarmingscapaciteit (LEED- credit "Heat Island Effect"). |
| Doorzakken en buigen |
Er zijn meer draagbalken nodig met composiet terrasplanken, omdat deze bestaan uit houtstof en kunststofdeeltjes. Dit betekent dat ze geen lange vezels hebben en dat ze meer geneigd zijn om door te zakken en te buigen in de loop van de tijd. |
Bamboe terrasplanken bestaan, net als andere natuurlijke hardhouten terrasplanken, uit langere vezels, waardoor ze veel sterker zijn in de lengte en minder snel doorhangen of buigen. Dit betekent dat er minder draagbalken nodig zijn. Deze stabiliteit maakt ook een tong en groef op de kopse kanten mogelijk (eindeloos plank effect) en een verborgen clip bevestigingssysteem. |
Ontdek hier meer over de prestaties van verschillende vlondermaterialen met de MOSO® vlondermaterialen vergelijking.
Einde levensduur: wat gebeurt er als het product niet meer nodig is?
Hoewel er wordt beweerd dat composiet vlonderplanken recyclebaar zijn, net als alle andere vlondermaterialen, is dit twijfelachtig. Het hybride composietmateriaal dat ontstaat kan niet worden gescheiden en het hoge gehalte aan plastic maakt het ongeschikt voor hergebruik, recycling of verbranding in een biobased energiecentrale, zodat het uiteindelijk onze stortplaatsen zal vullen.
Bamboe vlonderplanken daarentegen kunnen net als andere natuurlijke materialen worden verbrand in energiecentrales. Voor meer over bamboe in de Circulaire Economie, lees dit artikel. Bamboe vlonderplanken kunnen daarentegen worden verbrand in biomassacentrales, zoals andere natuurlijke materialen, of worden geüpcycled. Als de bamboe terrasplanken opnieuw geschuurd en behandeld worden, kunnen ze zo goed als nieuw hergebruikt worden. In tegenstelling tot composiet terrasplanken die niet opnieuw geschuurd kunnen worden, en waarvan de natuurlijke schoonheid ook niet naar buiten kan worden gebracht. Laten we niet vergeten dat tijdens de garantieperiode van 25 jaar die MOSO® biedt, de natuurlijke grondstof Moso bamboe al 5 keer zal zijn terug gegroeid. Het op olie gebaseerde WPC-alternatief gebruikt fossiele grondstoffen en zal uiteindelijk stortplaatsen en oceanen vullen, inclusief de steeds zorgwekkender problemen met microdeeltjes (World Economic Forum, Ellen MacArthur Foundation en McKinsey & Company, The New Plastics Economy - Rethinking the future of plastics, 2016, http://www.ellenmacarthurfoundation.org/publications).
Wat wordt het: bamboe of composiet vlonderplanken?
Hoewel het moeilijk is om tussen de regels door te lezen, is het essentieel om uw huiswerk te doen als u wilt investeren in composiet terrasplanken. Het is niet zo duurzaam als het lijkt en veel van de elementen die het "groen" maken zijn overtrokken en zeer ingewikkeld.
* De bron van informatie voor dit blog is te vinden in technische gegevens, zoals MSDS-documenten, van meerdere fabrikanten van composiet vlonderplanken. Enkele voorbeelden hiervan:
- TREX WPC MSDS: https://documents.trex.com/is/content/Trex/trex-wood-polymer-products-english-2019pdf.pdf#_ga=2.8456629.1225170554.1611080759-1864934622.1604416805
- TREX PVC MSDS: https://documents.trex.com/is/content/Trex/trex-escapespdf.pdf#_ga=2.111413892.1225170554.1611080759-1864934622.1604416805
- TimberTech MSDS: https://www.timbertech.com/wp-content/uploads/2020/03/tt_msds_revision_0809-1.pdf
- Fiberon MSDS: https://p.widencdn.net/ijczga/msds-fiberon-horizon-decking
- INNOWOOD MSDS: https://innowood.com/wp-content/uploads/2019/10/INNOWOOD-MATERIAL-SAFETY-DATA-SHEET-V4.0-October-2019-1.pdf
- Wellmade WPC MSDS: https://wellmadefloors.com/wp-content/uploads/2017/01/SDS-Nouveax-EVP.pdf
